- 1399-03-27 22:08
- كد محتوا:12335

دیه زُوان در دهستان جی در غرب اصفهان است. در تداول عامه، به این ناحیه زون(Zown) میگویند که به هر دو صورت زاون(Zaown) و زُوان میخورد یعنی این دو صورت نیز در تداول عامه، همان زاون تلفظ میشود. در فرهنگ جغرافیایی اصفهان آن را زاون ضبطکردهاند و در منابع دیگر چون فهرست مرکز آمار ایران و فرهنگ آبادیها و مکانهای مذهبی کشور، آن را زووان ضبطکردهاند. این دوگانگی ضبط کلمه، در صورت صحیح آن که همان زُوان است تغییری نمیدهد.
زوان از سه جزء « ز+ او(ow)+ ان» ترکیبشدهاست. جزء اول، مخفف زه است به معنی آب، خصوصاً آب قنات که از زمین بیرون تراود. جزء دوم، همان آو اوستایی است به معنی آب و جزء سوم، ان پسوند کثرت و نسبت است و واژه در مجموع، یعنی زه آبان، جایی که آب آن روان است همچون واژهی زهاب.
در برخی منابع، نام این منطقه را رون زُوان ضبطکردهاند. رون در پهلوی به معنی جانب است. واژهی بیرون، اندرون و درون، همه از صورت پهلوی آن گرفتهشدهاست اما این معنا با نام دیه سازگار نیست. در برهان قاطع چنین آمدهاست: «رون یعنی امتحان و آزمایش. به ضم اول و ثانی بر وزن نون به معنای سیب، نام قصبهای که به ابوالفرج رونی منسوب است که در هندوستان واقع است».
عجیب است نام دهی در روستای جی اصفهان بدین نام نامیدهشود. ظاهراً به اقرب احتمال، واژهی رون صورت متداول عامه از روان است که در لهجهی اصفهانی، الف ممدود ماقبل آخر به صورت اوی کشیده تلفظمیشود و رون به معنی روان و جاری است و رون زوان یعنی زه آب روان، جایی که آب قناتش زه و روان است(مهریار، 1382: 456 و 455).
جاوان نیز به صورت جوون یا جوآن تلفظ میشود چنانکه زوان به صورت زون و زوآن(همان، 285).
منبع: رصدخانه فرهنگي اجتماعي اصفهان. (1395). شناسنامه فرهنگي اجتماعي محلات شهر اصفهان، فاز اول. اصفهان: انتشارات سازمان فرهنگي تفريحي شهرداري اصفهان.